ND Group sẽ giới thiệu về quy trình nhập khẩu hàng hóa tại Việt Nam cũng như những điều cần lưu ý khi thực hiện thủ tục thông quan. 

Quy trình nhập khẩu hàng hóa

Với mỗi loại hàng hóa khác nhau sẽ yêu cầu các thủ tục hải quan khác nhau. Nhưng về cơ bản, một quy tình nhập khẩu hàng hóa sẽ bao gồm những bước sau:

Bước 1: Xác định loại hàng hóa nhập khẩu Hàng thương mại thông thường: Đây là những lô hàng đủ điều kiện để tiến hành làm thủ tục nhập khẩu thông thường.

Hàng bị cấm: Nếu mặt hàng mà bạn định nhập khẩu có tên trong danh mục hàng cấm nhập khẩu thì bắt buộc phải dừng toàn bộ hoạt động nhập khẩu mặt hàng này để tránh những vướng mắc về mặt pháp lý. Để biết thêm thông tin chi tiết, quý doanh nghiệp có thể tra cứu danh mục hàng cấm nhập khẩu tại Nghị định 187/2013/NĐ-CP.

Hàng phải xin giấy phép nhập khẩu: Nghị định 187/2013/NĐ-CP đã quy định rõ những mặt hàng phải xin giấy phép nhập khẩu. Theo đó, quý doanh nghiệp phải hoàn tất các thủ tục trước khi đưa hàng về cảng. Nếu không sẽ phát sinh nhiều chi phí để thuê kho chứa, thuê bãi tơng lúc chờ được cấp giấy phép.

Hàng cần công bố hợp chuẩn hợp quy: Tương tự như trên, doanh nghiệp phải làm thủ tục công bố hợp quy trước khi hàng được đưa về cảng. Quy trình làm công bố hợp quy cho lô hàng đã được quy định rõ tại Thông tư 28/2012/TT-BKHCN.

Hàng cần kiểm tra chuyên ngành: Công tác kiểm tra chuyên ngành đối với những mặt hàng này sẽ được tiến hành sau khi đưa hàng về cảng. Theo đó, cơ quan chức năng sẽ đến tận nơi để lấy mẫu về kiểm tra. Sau khi có kết quả, doanh nghiệp sẽ tiến hành các công đoạn làm thủ tục còn lại.

Bước 2: Thực hiện ký hợp đồng ngoại thương

Hợp đồng ngoại thương (Sale Contract) là hợp đồng cho thấy giao dịch của 2 bên. Đây là giấy tờ sẽ thường được yêu cầu trong tất cả các bộ hồ sơ xuyên suốt trong quá tình thông quan hàng hóa. Trong nội dung hợp đồng cần có các thông tin bao gồm: tên, số lượng hàng, trọng lượng, quy cách đóng gói,....

Bước 3: Kiểm tra bộ chứng từ hàng hóa Để hoàn tất thủ tục nhập khẩu một lô hàng hóa, doanh nghiệp cần chuẩn bị bộ chứng từ với đầy đủ các giấy tờ sau:

+ Hợp đồng ngoại thương (Sale Contract).

+ Vận đơn lô hàng (Bill of Landing).

+ Hoá đơn thương mại (Commercial Invoice).

+ Phiếu đóng gói hàng hoá (Packing List).

+ Giấy chứng nhận xuất xứ lô hàng (C/O).

+ Các giấy tờ liên quan khác.

Bước 4: Đăng ký kiểm tra chuyên ngành

Đây là thủ tục bắt bộc phải làm nếu như loại hàng hóa doanh nghiệp nhập khẩu nằm trong danh mục sản phẩm phải kiểm tra chuyên ngành. Ngay khi nhận được giấy báo hàng đến, doanh nghiệp cần phải làm đăng ký kiểm tra chuyên ngành.

Bước 5: Khai và truyền tờ khai hải quan

Doanh nghiệp cần lên tờ khai hải quản khi hãng vận chuyển gửi giấy báo hàng đến. Ngoài ra, doanh nghiệp cần phải có chữ ký số và đăng ký chữ ký với Tổng Cục Hải Quan Việt Nam thì mới có thể khai và truyền tờ khai hải quan.

Hiện nay, nhờ ứng dụng số hóa, quy trình khai Hải quan sẽ diễn ra ngay trên hệ thống VNACCS của Tổng cục Hải quan. Doanh nghiệp cần điền đầy đủ thông tin trên tờ khai. Nếu chưa có kinh nghiệm, bạn nên sử dụng dịch vụ hải quan trọn gói của các bên uy tín để tránh sai sót. Khi tờ khai hoàn tất và được truyền đi, hệ thống sẽ tự động cấp số nếu như thông tin chính xác và đầy đủ. Nhớ kiểm tra lại 1 lần nữa để chắc chắn không có gì sai sót, đặc biệt là các mã quan trọng.

Bước 6: Lấy lệnh giao hàng

Delivery Order là chứng từ được hãng tàu hoặc đơn vị chuyên vận chuyển phát hành. Lệnh giao hàng được sử dụng để yêu cầu đơn vị lưu hàng ở cảng hoặc kho chứa hàng hoá cho chủ sở hữu hàng. Doanh nghiệp muốn lấy được lệnh giao hàng cần chuẩn bị bộ hồ sơ sau và mang đến hãng vận chuyển, bao gồm:

+ Chứng minh nhân dân bản sao.

+ Vận đơn bản sao.

+ Vận đơn bản gốc đã được lãnh đạo công ty đóng dấu.

+ Tiền phí.

Bước 7: Chuẩn bị bộ hồ sơ hải quan

Tại bước này, doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý về nội dung tờ khai hải quan đã khai trên hệ thống trước đó. Vì sau đó, hệ thống căn cứ vào nội dung này để phân luồng bao gồm:

Luồng xanh: Doanh nghiệp không cần kiểm trả hoặc làm thủ tục gì thêm. Chỉ cần in tờ khai và hoàn thành nghĩa vụ đóng thuế là xong.

Luồng vàng: Đơn vị Hải quan bắt buộc kiểm tra giấy tờ của lô hàng. Doanh nghiệp cần cẩn thận trong khâu này, tuyệt đối không được sai sót.

Luồng đỏ: Đơn vị Hải quan bắt buộc kiểm tra lo hàng. Quy trình kiểm định sẽ cực kỳ khắt khe và gắt gao, tốn nhiều thời gian và chi phí phát sinh.

Bước 8: Nộp thuế và hoàn tất thủ tục hải quan

Tại bước này, đối với lô hàng nhập khẩu doanh nghiệp cần tiến hành nộp 2 loại thuế chính, đó là: Thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng VAT. Ngoài ra, tuỳ vào một số loại hàng có tính đặc thù, doanh nghiệp còn phải nộp thêm các loại thuế đó là thuế môi trường và thuế tiêu thụ đặc biệt. 

Bước 9: Làm thủ tục đổi lệnh và chuyển hàng hóa về kho bảo quản

Đây chính là bước cuối cùng mà doanh nghiệp cần thực hiện sau khi hoàn tất mọi thủ tục liên quan đến hải quan và cả nộp thuế. Lúc này, doanh nghiệp cần chuẩn bị trước 2 vấn đề sau:

• Thuê phương tiện chuyên chở đến lấy hàng về.
• Thuê nhà kho hoặc bến bãi để bảo quản lô hàng.

Lưu ý, doanh nghiệp cần chắc chắn rằng lệnh giao hàng vẫn còn hiệu lực, nếu không thì phải làm việc với hãng tàu để tiến hành gia hạn lại. Sau đó, người đại diện doanh nghiệp sẽ đến phòng thương vụ của Cảng để trình các giấy tờ như D/O, giấy giới thiệu của chủ hàng, mã vạch tờ khai hải quan,... Nhân vên sẽ lên hoá đơn và cho bạn thanh toán những khoản phí cần thiết. Người đại diện chỉ việc nộp phí và nhận phiếu ER tức phiếu giao nhận mà thôi. Sau đó, chỉ việc bốc xếp hàng lên xe và chở về kho bảo quản.

Những điều mà doanh nghiệp cần lưu ý khi nhập khẩu hàng hóa 

Khi làm thủ tục nhập khẩu hàng hoá, doanh nghiệp cần lưu ý một số vấn đề sau: Mỗi tờ khai sẽ được khai tối đa 50 mặt hàng, nếu nhiều hàng hơn phải dùng nhiều tờ khai và chúng được liên kết với nhau bằng số nhánh của tờ khai.

Trị giá tính thuế. Nếu như người khai hải quan thực hiện nghiệp vụ đăng kí tờ khai và khai thông tin nhập khẩu trong cùng 1 ngày thì sẽ có tỷ giá tính thuế. giống nhau. Còn nếu như làm thủ tục tỏng 2 ngày có tỉ giá khác nhau thì doanh nghiệp sẽ báo lỗi. Khi đó, người khai hải quan sẽ dùng nghiệp vụ IDB để báo lại, thực chất là gọi lại IDA. Thuế suất. Khi người khai sử dụng IDA, hệ thống sẽ tự động lấy thuế suất tại ngày dự kiến khai báo IDC để điền vào. Hàng hoá thuộc diện được miễn thuế, giảm thuế. Đây là điều doanh nghiệp cần lưu ý để đảm bảo lợi ích cho mình khi tiến hành khai báo trên hệ thống.

Hàng hoá chịu thuế VAT. Doanh nghiệp cần nhập mã thuế suất thuế VAT vào mục có sẵn trên màn hình để đăng ký khai báo nhập khẩu. Nếu doanh nghiệp không đủ điều kiện đăng ký tờ khai. Hệ thống sẽ từ chối cấp số tờ khai và báo lỗi. Tuy nhiên nếu như hàng rơi vào những trường hợp cấp bách như cứu trợ, phục vụ an ninh quốc phòng thì vẫn được hệ thống chấp nhận. Đăng ký bảo lãnh riêng trước khi cấp số tờ khai. Nếu rơi vào trường hợp này, doanh nghiệp cần chắc chắn số vận đơn phải khớp với số vận đơn khai trong màn hình nhập liệu. Nếu như cùng một mặt hàng mà thời hạn nộp thuế khác nhau, người khai sẽ phải khai trên nhiều tờ khai khác nhau để tương ứng với từng thời hạn nộp thuế.